Mevlana Celâleddin Muhammed’in Belh’te, 6 Rebiülevvel 604, Miladi 1207’de doğduğu rivayet edilmiştir. Fakat Mevlânâ 1207 yahut 1212’de Semerkand’ın istilâsında, o şehirde bulunmuştur. Fihi mâ fih’te, ‘Semerkand’daydık’ diyor; Hârezmşâh şehri kuşatmıştı. Bir mahallede pek güzel bir kız vardı; öylesine güzeldi ki o şehirde benzeri yoktu. Duyuyordum, her an, ”Yarabbi diyordu, beni zalimlerin ellerine vermeyi reva görüyor musun? Biliyorum ki reva görmezsin. Sana dayanıyorum ben, güvencim sensin benim.” Şehri yağma ettiler; bütün halkı esir edip götürdüler; hatta o kadının cariyelerini bile aldılar da o kadar güzel olmasına rağmen ona kimse bakmadı; ona hiçbir elem erişmedi.
Görülüyor ki Mevlânâ sonradan duyduğunu rivâyet etmiyor; içinde bulunduğu şehirdeki bir olaydan söz ediyor, duyuyordum diyor. İnsan doğduğu yılda yahut beş yaşındayken olan bir hadiseyi bu çeşit anlatmaz, anlatamaz. Kaldı ki 600 yılındaki Gur hükümdarıyla Hârezmlilerin savaşından da söz ediyor Mevlânâ.